Biz henüz yapay zekâ teknolojisinin varlığını idrak aşamasındayken artırılmış gerçeklik nedir, sanal gerçeklik nedir gibi pek çok sorunun yanıtını ne ara arar olduk? Devir teknoloji devri diye başlayan cümleleri ezberlediğimiz dönemleri bile geride bırakıyoruz; artık teknolojinin adım adım ilerlemesini değil hızlıca koşarak maraton tadında bir yarış izler hale geldik. Gün geçmiyor ki yeni meseleler gündemimizin ortasına oturmasın, duyduklarımız beyin fırtınalarına sebep olmasın. Bugün “beyin” ile yapılabilenlerin zirvesini sizinle paylaşacağız; artırılmış gerçeklik. Aslında dün ortaya çıkan bir şey değil ve hatta Google gibi devler uzun zamandır bu teknolojiden yararlanıyor. Ancak dün çıkmamış olsa da adını yeni yeni cümlelerimize serpiştirdiğimiz için bu konudan size bahsetmek istedik. Daha önce geleceğin mesleklerini ele aldığımız ve birbirinden ilginç meslek grupları ile bir hayli şaşırdığımız, ucundan teknoloji kokan bir yaz kaleme almıştık. Şimdi o teknoloji kokusunu bütün bloğa yayıyor ve artırılmış gerçeklik dünyasına hızlı bir giriş yapıyoruz. Önce dilerseniz artırılmış gerçeklik nedir bir göz atalım ve ardından kullanım alanlarına doğru uzanalım.
Artırılmış gerçeklik nedir?
Artırılmış gerçeklik nedir kısaca tanımlayalım. İngilizcesi Augmented Reality (agümented realiti okunur) olan artırılmış gerçeklik son yıllarda karşımıza çıkan ve pek çok alanda kullanılan bir teknolojidir. Firmalar ürünlerini pazarlamak için artık artırılmış gerçeklikten yardım alıyor ve bu alanda yaptıkları yatırımlarla yaratıcı işlere imza atıyorlar. Peki, firmaları peşinden sürükleyen AR nedir? Arttırılmış gerçeklik, cihazların cisim tanıma özelliğini kullanarak sanal nesnelerin gerçek görüntülerle harmanlanmasıdır. Aslında var olan cisimlerin üzerine sana nesneler bindirilir ve böylece gerçeklik arttırılmış olur. Artırılmış gerçeklik teknolojisinden yararlanmak için yapmanız gereken öncelikli olarak bir internet erişimine sahip olmanız. Artırılmış gerçekliği tanımlayacak cihazların bulunması da ikinci şarttır. Artırılmış gerçeklik cihazları hangileridir sorusunun yanıtını vererek devam edelim. Artırılmış gerçeklik gözlüğü, akıllı telefon ya da tablet gibi cihazlarla artırılmış gerçeklik uygulamasından yararlanabilirsiniz. Ayrıca artırılmış gerçeklik üzerine tanımlanmış olan uygulamalardan birinin cihaza yüklenmiş olması gerekir ki görüntüleme gerçekleşsin. Programlar sayesinde sistem görseli algılıyor ve yeni bir görüntü ekleyerek artırılmış gerçeklik zincirinin son halkasını eklemiş oluyor. Hololens ve Meta isimli firmanın AR2 adını verdikleri gözlükler, artırılmış gerçeklik ürünlerine birer örnektir.
Sanal gerçeklikle artırılmış gerçeklik arasındaki fark nedir?
Aslında sorunun yanıtı içinde gizlidir diyebiliriz. Birinde adı üstünde sanal yani gerçek olmayan bir dünya varken diğerinde gerçeklik yani gerçek olan nesneler vardır. Bunu biraz daha açalım. Sanal gerçeklikte yaşayacağınız bütün deneyim bir simülasyon olarak sunulur ancak artırılmış gerçeklikte hayali bir dünyada gerçek varlıklarla bütünleşilir. Yani aslında artırılmış gerçeklik aslında var olan dünyanın üzerine tanımlanan bir durumu ifade ederken, sanal gerçeklik tamamen hayalidir. Artırılmış gerçeklikte özel hazırlanmış bir uygulama kullanılır ve böylece gerçek zamanlı olarak bambaşka bir dünya yaratılır. Bu dünyanın oluşumu için farklı ekipmanlara ihtiyaç yoktur; kulaklık ya da mobil cihaz kamerası algılayıcıları yeterli olur. Ancak sanal gerçeklik uygulamaları mutlaka tüm görüş alanını kapsayan ve duyduklarınızı da kontrol etmenize olanak sağlayacak bir ekipmana gereksinim vardır. Sanal gerçeklik bambaşka bir dünyayı sunarken, artırılmış gerçeklik var olan dünya üzerinde farklı ve derin dünyalara geçiş yapar.
Artırılmış gerçeklik kullanım alanları nelerdir?
Artırılmış gerçeklik artık günümüzde pek çok firmanın dikkate aldığı ve üzerine yatırım yaptığı bir teknolojidir. Uygulamalar geliştikçe kullanıldığı alanlar da aynı şekilde arttı. Artık markalar AR teknolojisi ile müşterilerine daha gerçekçi bir deneyim sunmayı tercih eder hale geldi. Artırılmış teknoloji ile tasarlanan afişlerden panolara, bilboard’lardan animasyonlara kadar pek çok deneyime rastlıyoruz. Sosyal medya uygulamalarından tutun da tıp alanına kadar artık pek çok alanda karşımıza çıkıyor. Artırılmış teknoloji sayesinde sanal dünya gerçek hayatla birleşiyor ve bizlere bambaşka bir deneyim imkânı sağlıyor. Artırılmış gerçeklik artık pek çok alanda kullanılıyor. En sık kullanılan alanlarını ise şu şekilde listelemek mümkün.
- Pazarlama alanı
- Emlak sektörü
- Cihaz kurulum ve tamiri
- Dekorasyon
- Turizm sektörü
- Eğitim alanı
- Alışveriş
- Lojistik sektörü
- Müzeler ve sanat alanları
- Oyunlar
- İnşaat sektörü
Ülkemizde artırılmış gerçeklik teknolojisi üzerine kurulu pek çok deneyim var. Bunlar arasında Blippar ve Arox Bilişim en dikkat çekenleri diyebiliriz. Artırılmış gerçeklik örneklerinden biri de Aurasma isimli bir görüntü tanıma teknolojisidir. Aurasma HP Autonomi’nin artırılmış gerçeklik platformudur. Firmalar ve markalar ve hatta bireyler kendi artırılmış gerçeklik deneyimlerini oluşturmak ve paylaşmak için Aurasma’yı kullanır. Bu arada Aurasma platformu eğitim alanında da karşımıza sıkça çıkar. Özellikle öğretmenler, eğitmenler dest anlatımlarında bu platformu kullanır. iOS ve android tabanlı mobil cihazlar için ücretsiz bir uygulamadır.
